Yakın bir arkadaşa veya aile üyesine borç para vermeyi reddetmek zor olabilir. Hatta sırf sizin için önemli oldukları ve onların para için mücadele ettiğini görmek istemediğiniz için sevdiklerinize mali yardımda bulunmak zorunda hissedebilirsiniz.
Ancak sevdiklerinize borç para vermek, yalnızca paranızı geri almak açısından değil, aynı zamanda söz konusu kişiyle olan ilişkiniz söz konusu olduğunda da önemli bir risk taşır.
Kötü harcama alışkanlıklarına izin vermek ve istemediğiniz konuşmalara neden olmak, sevdiklerinize borç vermenin kötü bir fikir olmasının birçok nedeninden sadece ikisidir.
Neden Arkadaşlara veya Aile Üyelerine Borç Vermemelisiniz?
Ailenize ve arkadaşlarınıza borç para vermek, genellikle hem sizin hem de borç verdiğiniz kişi için çözdüğünden daha fazla sorunla birlikte gelir. Sevilen birine kötü bir kredi vermenin sonuçları daha doğrusu borç para vermenin sonuçları, zordan cüretkarlığa kadar değişir. Bu nedenlerden dolayı bazen hayır demek en iyisidir. Arkadaşlarınıza, akrabalarınıza yada aile bireylerinize borç verirken bazı olumsuz nedenleri bilmenizde fayda var.
1. Açık Uçludurlar
Yapılandırılmış bir geri ödeme planını kabul etmediğiniz sürece, arkadaşlar ve aile üyeleri arasındaki kişisel borçların çoğu açık uçludur. Bu, tarafların hiçbirinin ödemelerin ne zaman yapılacağını, ne kadar olması gerektiğini ve borçlunun herhangi bir faiz ödemesi gerekip gerekmediğini bilmediği anlamına gelir.
Açık uçlu borçlar, ne borçlunun ne de borç verenin beklentilerini veya yükümlülüklerini özetlemez, ikinizi de borçla ilgili kendi varsayımlarınızı yapmak ve gelecekte nasıl ele alacağınız konusunda bırakır.
Sevdiğiniz birine borç para vermeyi seçerseniz, herhangi bir parayı teslim etmeden önce beklentilerinizi ana hatlarıyla belirtin. Son tarihler, tutarlar ve faiz alıp almayacağınız gibi geri ödeme koşulları hakkında iletişim kurun. Daha da iyisi, borç şartlarını yazılı olarak belgelemek için bir borç sözleşmesi oluşturun ve imzalayın.
2. Geri Ödeme Her Zaman Öncelik Değildir
Arkadaşlarınız ve aile üyeleri, onları sevdiğinizi bilir, bu nedenle geri ödeme genellikle bir öncelik değildir. Para bir finans kurumundan gelmiyor ve geç ödemeler için gecikme ücretleri, yüksek faiz ücretleri veya negatif kredi puanı gibi herhangi bir acil sonuç yok. Bazen, borçlular borçları hemen geri ödemek için daha az yükümlü hissederler. Anlayışla karşılayacağınızı varsayarak, size geri ödeme yapmak yerine gereksiz bir satın alma işlemine öncelik verebilirler.
Ödeme yapmak için borçluya güvenemezseniz, takip etmek ve parayı geri istemek sizin sorumluluğunuz haline gelir, bu da ilişkinizi zorlamadan zor olabilir. Duygular, mazeretleri ve yarı vaatleri kabul etme olasılığınızı artırarak, kararınızı devralabilir ve karartabilir.
Sevdiğiniz kişinin öfkeli, suçlu veya utanmış hissetmesini istemezsiniz, bu da geri ödemeyi zorlaştırabilir, özellikle de sizi hem üzen hem de tatmin etmeyen duygusal olarak yüklü bir konuşma haline gelirse.
Önem verdiğiniz birine zaten borç para verdiyseniz ve nasıl geri ödeme isteyeceğinizden emin değilseniz, konuya dikkatlice yaklaşın.
Konuya dahil olmayan diğer arkadaşlar veya aile üyeleri ile toplantılarda konuyu açmaktan kaçının; bu, yalnızca katılan herkes için işleri rahatsız edebilir. Bunun yerine tarafsız bir ortam seçin ve bire bir görüşme yapın. Kibar ve anlaşılır olun, duygularınızı kontrol altında tutun.
O zaman birlikte bir plan yapın. Tutarın tamamını tam olarak ödeyemeseler de, en azından her iki taraf için de geçerli olan yapılandırılmış bir geri ödeme planını kabul edebilirsiniz.
3. İlişkinize Zarar Verebilir
Bir borcun yanlış gidebileceği pek çok yol vardır. Ve ne yazık ki, ilişkinizin uzun vadede nasıl yürüdüğünü etkileyebilirler. Bir borçla ilgili sorunlar nedeniyle etkileşimleriniz bozulursa, herhangi bir hasarı onarmak zor olabilir.
Ve borçlu nihayetinde size geri ödeyemezse, para genellikle kurduğunuz ilişkiden uzaklaşarak ve zor duygulara neden olarak, sahip olduğunuz her etkileşimin bir parçası haline gelir.
Borç alanla aranızdaki gerginlik, öfke, suçluluk, utanç ve pişmanlık duymanıza neden olabilir. Tüm bunlar, sonunda borcunu ödeseler de ödemeseler de ilişkinize kalıcı olarak zarar verebilir.
Sevdiğiniz birine zaten borç verdiyseniz, işler kötüye gitmeden önce olası sorunları tartışın. Örneğin, şunlar hakkında konuşun:
- Borç koşulları
- Olası ilişki sorunlarından kaçınmak için ne yapacaksınız?
- Beklentilerinizin ve yükümlülüklerinizin her biri nelerdir?
- Ortaya çıkan sorunları nasıl ele alacağınız
- Sevdiklerinize borç para vermenin riskleri
4. Aile ve Arkadaşlar İçin Garip Olabilir
Siz ve borçlu, borcun ilişkinizi etkilediği bir noktaya gelirseniz, etrafınızdaki herkes için fark edilir derecede garip olacaktır. Anlaşmazlıklar kararsızlığa yol açabilir ve ortak tanıdıklarınız taraf seçmek zorunda hissedebilir.
Ayrıca, birbirinizle daha az konuşup etkileşimde bulunduğunuz veya aynı etkinliklere tamamen katılmaktan kaçındığınız anlamına da gelebilir. Bu, olaylar için özel düzenlemeler yapmak zorunda olduklarını hissedebilecek arkadaşlarınızı veya aile üyelerinizi etkileyebilir.
Sevdiğiniz birine verdiğiniz bir borcun ilişkinizi etkilediği noktaya geldiyseniz, birinizi veya her ikinizi de grup etkinliklerine davet edilmemek için kendinizi geri çekin. Tüm konuşmaları paradan uzaklaştırın ve kişisel sorunlarınızı tartışmak için doğru zamanı ve yeri seçin.
5. Borçlu Borç Verene Karşı Kendini Mecbur Hissedebilir
İnsanlar bir bankadan veya finans kuruluşundan borç aldıklarında, krediyi geri ödemek zorunda hissederler, ancak bu tamamen finansaldır. Sevdikleri birinden borç aldıklarında, genellikle o kişiye karşı ahlaki ve duygusal bir yükümlülük hissederler çünkü borç veren kişi zor durumda kalmasına yardımcı olur.
Bazen insanlar istemeden (hatta kasıtlı olarak) borç alan kişi geri ödeyemediğinde borç verdikleri arkadaşlarını veya aile üyelerini manipüle eder.
Örneğin, bir borçlunun harcamalarını kontrol etmeye çalışabilir veya borcu ödeyene kadar ekstra görev ve sorumluluklar üstlenmesini bekleyebilirler. Bu durumlarda, bir borçlunun reddetmesi zordur ve onları zor bir duruma sokar.
Bir arkadaşınıza veya aile üyenize borç para verirseniz, size karşı hissettikleri ahlaki yükümlülüğün bilincinde olun ve durumlarından yararlanmayın. Size borçlu olsalar da, onlardan her istediğinizi yapmalarını beklemeye hakkınız yok.
6. Borçlu Daha Fazlasını İsteyebilir
Sevdiğiniz birine bir kez borç para vermeyi kabul ederseniz, bunu tekrar yapabileceğiniz anlamına gelir. En azından, bir borçlu böyle hissedebilir.
Bir borç veya satın alma işlemine yardımcı olacak bir borç vermek büyük bir anlaşma gibi görünmeyebilir. Ama tıpkı borç verenin borç alandan yararlanabileceği gibi, borç alan da borç verenden yararlanabilir.
Borçlu, paylaşmak istediğiniz paranız olduğunu bilirse, sizi kişisel bir banka hesabı olarak kullanmaya çalışma ihtimalleri vardır. Mali durumları ile ilgili sorunlarla karşılaştıklarında güvenebilecekleri bir güvenlik ağı haline gelirsiniz. Ve tasarruf hesabınız azalırken size olan borçları da sürekli artıyor demektir.
Bir borçlu ek bir borç talep ederse, reddetmek (kibarca) en iyisidir. Onlara, kişisel bir bütçe geliştirmek veya borç parayı kullanmak istedikleri şey için alternatif seçenekler bulmak gibi başka şekillerde yardım etmeyi teklif edin.
7. Borçlunun Kötü Finansal Alışkanlıklarını Sağlar
Bir borçlu, bütçeleme ikilemleriyle her karşılaştığında mali destek için size koşabileceğini biliyorsa, bu onlara mali sorunlarıyla başa çıkmak için kolay bir yol sağlar.
Öğrenci kredilerini geri ödemek veya kredi kartı borcunu yönetmek gibi kendi para sorunlarını yönetmeyi öğrenmek yerine, onları halletmek için sizden ödünç alınan paraya güvenirler. Bu, finansal sorumluluğu ve etkili para yönetimini anlamak için elverişli değildir. Bunun yerine, onları gelecekte daha da fazla potansiyel tuzaklara hazırlar.
Sevdiğiniz biri borcunu ödemek veya alışveriş yapmak için sizden borç istediğinde, asıl meseleyi belirlemeye çalışın. Örneğin, aylık bir bütçenin haritasını çıkarmak, kendi faturalarını ödemelerini sağlayabilir mi? Eğer öyleyse, nakit vermek yerine, aylık harcamalarını planlamalarına yardımcı olun ve onlara finansal olarak nasıl daha bağımsız olabileceklerini öğretin.
Bu, onlara para vermek yerine uzun vadede onlara yardımcı olur, bu da muhtemelen kötü harcama alışkanlıklarına veya bütçe eksikliğine bir yara bandı çözümü olarak sonuçlanacaktır.
8. Faiz Ödemezler
Banka tarafından verilen kişisel kredilerin aksine, arkadaşlar arasındaki kişisel krediler genellikle zaman içinde faiz ücreti tahakkuk etmez. Bu, size geri ödemek için daha az motivasyonları olduğu anlamına gelir.
Arkadaşınıza veya aile üyenize ödünç verdiğiniz tutarı yüksek getirili bir tasarruf hesabına koysaydınız, bankadan faiz kazanmış olurdunuz. Ve miktar yetersiz olsa da, yine de birikim olurdu.
Sevdiğiniz birine borç para verirseniz, sözleşmenize bir faiz oranı ekleyin. Borçluyu ödemeye ve kredinizden küçük bir getiri elde etmeye motive edecektir.
9. Paraya İhtiyacınız Olabilir
Borcun tamamının ödenmesi için bir geri ödeme planı veya vade tarihi olmadan, geri alıp alamayacağınızı veya ne zaman alacağınızı söylemek zor. Peki ya ipotek ödemesi yapmak ya da market alışverişi yapmak arasında seçim yapmanız gerekiyorsa?
İş kaybı veya büyük bir araba tamiri gibi beklenmedik finansal sorunlar, onları en beklemediğiniz anda ortaya çıkar. Acil durum fonunuzun tamamını bir başkasına ödünç verdiyseniz, kendi evinizde işler zorlaştığında geri dönecek paranız olmaz.
Sıkı bir bütçeniz veya sınırlı tasarruflarınız varsa, kendi mali durumunuzu göz önünde bulundurmanız zorunludur, çünkü bu, öngörülemeyen durumlar ortaya çıkarsa sizi daha da savunmasız bir konumda bırakabilir.
10. Yüksek Riskli
Bir banka sevdiklerinize kredi vermeyi reddettiyse, bu, başvurdukları finans kurumunun onları borç para veremeyecek kadar yüksek riskli bulduğu anlamına gelir.
Bunun nedeni, borç-gelir oranının yüksek olması, kredi notunun düşük olması, teminat olmaması veya varlıklarının sınırlı olması olabilir. Ve borçlunun bir bankadan aldığı krediyi geri ödeme olasılığı düşükse, size geri ödeyebileceklerini düşündüren nedir?
Bir aile üyesine veya arkadaşınıza borç para verirken, onu asla geri alamayacağınızı anlamanız çok önemlidir. Geç ödeme faizleri veya daha düşük bir kredi puanı tehdidi şeklinde çok az hesap verebilirlik veya hiç sorumluluk olmadığı için, borcu geri ödeme motivasyonu genellikle düşüktür.
Bir bankanın sahip olduğu kaynaklara veya tahsilat taktiklerine sahip değilsiniz. Sevilen birinin size borcu olduğunda geri ödeme almanın yolları vardır, ancak bazılarının arkadaşlığı bitirmesi muhtemeldir.
Sevdiğiniz birine borç para verdiyseniz ve artık geri ödeme umudunuz yoksa, nasıl ilerleyeceğinize karar vermeniz gerekir. Bunu takip etmemeyi seçerseniz, devam etmek ve herhangi bir ilişki hasarını onarmak için elinizden gelenin en iyisini yapın.
Paranızı geri istiyorsanız veya buna ihtiyacınız varsa, hakkınız olanı geri almak için borcu asliye mahkemesinde tahsil etmeye çalışabilirsiniz, ancak özellikle yazılı bir anlaşmanız veya kanıtınız yoksa, bir hakimin sizinle taraf olacağının garantisi yoktur.
11. Kredinize Zarar Verebilir
Sevdiğiniz birine borç para sağlayamıyorsanız, sizden banka kredisinde ortak imza yani kefil sahibi olmanızı isteyebilirler. İlk başta, bir kazan-kazan gibi görünebilir. Paranızla ayrılmak zorunda değilsiniz ve arkadaşınız veya aile üyeniz ihtiyaç duydukları parayı alıyor gibi görünür.
Ama bu o kadar basit değil. Bir krediyi birlikte imzalamak, borçtan diğer taraf kadar sorumlu olduğunuz anlamına gelir. Bir ödemeyi kaçırırlarsa, banka bunun yerine ödenmesi gereken tutarı ödemenizi bekler. Ve bir ödeme ne kadar gecikirse, kredi notunuzu olumsuz etkileme olasılığı o kadar artar.
12. Mantığa Değil Duyguya Dayalı
Önem verdiğiniz birine borç para vermek mantığa dayalı değildir. O kişiyle olan duygusal bağlarınız ve onlara yardım etme veya destekleme zorunluluğunuz olup olmadığı kararı büyük ölçüde etkiler.
Ne yazık ki, bu, sürekli olarak zayıf harcama alışkanlıkları ve finansal sorumsuzluk gibi kırmızı bayrakları bir kenara bırakma olasılığınız daha yüksek olduğu anlamına gelir. Ve daha iyi kararınıza aykırı olsa bile aynı fikirde olma olasılığınız daha yüksektir.
Örneğin, bir kardeşiniz sizden borç istese, size geri ödeyeceklerini bildiğiniz için mi yoksa mecbur olduğunuzu hissettiğiniz için mi verirsiniz?
Son Sözümüz
Önem verdiğiniz birine nakit para vermek bir sevgi, dostluk, arkadaşlık eylemi gibi gelebilir, ancak ilişkinizi çabucak bozabilir. Geri ödeme eksikliği, duygusal manipülasyon ve tükenen para birikimleriniz, ihtiyacı olan bir arkadaşınıza veya aile üyenize borç verirken aldığınız risklerdir.
Sevdiğiniz birine borç para vermenin finansal, sosyal ve duygusal zararlarından kaçınmak için, hediye olarak vermediğiniz sürece paranızı kendinize saklamanız en iyisidir. Arkadaşlarınızı ve aile üyelerinizi mali durumunuzdan ayrı tutarak olumsuz etkileşimlerden ve küslüklerden uzak durun.
