En son ne zaman bir meslektaşınıza iş yerinde yardım etmek için işinizi gücünüzü bırakarak yola çıktınız?
Birçoğumuz bunu durup düşünmek zorunda kalacağız. Sıklıkla kendi işimize o kadar kendimizi kaptırırız ki, meslektaşlarımızla neler olup bittiğini düşünmek için fazla zamanımız veya enerjimiz olmaz. Ancak bu, daha olumlu bir iş yeri yaratmak ve daha güçlü iş ilişkileri kurmak için değerli bir fırsatı kaçırdığımız anlamına geliyor.
Meslektaşlarınıza yardım etmek, itibarınızı güçlendirir ve sizi yeni ekiplere aranan bir üye yapar. Yükseltme veya terfi, hatta yeni bir iş dahil olmak üzere şirketinizde yeni fırsatlara yol açabilir.
Burada da mütekabiliyet yasası devreye giriyor. Başkalarına yardım ettiğinizde, karşılığında size yardım etmek isterler. Nazik olmak bahçeye tohum ekmek gibidir; biçtiğin her zaman ektiğinden daha büyüktür.
Bununla birlikte, yardım eli teklif etmeyi iki kez düşünmeniz gereken zamanlar vardır. İşte, işyerinde daha fazla yardım etmenin ne kadar önemli olduğuna, nasıl yardım edileceğine ve ne zaman yardım teklif etmekten kaçınmak isteyebileceğinize bir bakış.
Yardım Etme İsteklerimizi Neler Etkiler?
Farkında olmayabilirsiniz, ancak birkaç temel faktör ekibinizdeki veya kuruluşunuzdaki diğer kişilere yardım etme isteğinizi etkileyebilir.
Kültür
Amerikan ve Avrupa kültürlerinde, bireyin istek ve ihtiyaçları genellikle grubun istek ve ihtiyaçlarından daha önemli olarak görülür. Bu kültürler özerkliği, kendi kendine yeterliliği ve bağımsızlığı vurgular.
Buna karşılık, Çin, Japonya ve Hindistan gibi kültürler kolektivisttir. Grubun istek ve ihtiyaçları, bireyin istek ve ihtiyaçlarından daha önemli kabul edilir. Bu kültürlerde insanlar genellikle kendileri için bir şey yapmadan önce başkaları için en iyisini yaparlar.
Özel bir dergide yayınlanan bir araştırma, bunun nasıl gerçekleştiğini gösteriyor. Araştırmacılar, kimin kime yardım ettiğini ve şirket içinde nasıl görüldüğünü öğrenmek için Amerikan ve Hint şirketlerindeki mühendislerin davranışlarını inceledi. Amerikan şirketinde mühendisler yalnızca gelecekte yardıma ihtiyaç duyacaklarını düşündükleri insanlara yardım ettiler. Hintli şirkette mühendisler, yardıma ihtiyacı olan herkese yardım etmeye daha istekliydi.
Büyüleyici olan, yardım etme eyleminin her şirkette nasıl görüldüğüdür. Amerikan şirketinde, ekip üyeleri yardım etme eylemini hoş olmayan bir kesinti olarak gördüler. Hintli şirkette bunu beceri geliştirme fırsatı olarak gördüler.
Kültürel normlar, davranışlarınızı bilinçaltında etkileyebilir. Neyse ki, bu normların farkında olmak, davranışınızı değiştirmenize ve daha derindeki değerlerinizle uyumlu şekilde hareket etmenize olanak tanır.
Benzerlikler ve Farklılıklar
Cinsiyet, sosyoekonomik durum veya ırk açısından bize benzeyen meslektaşlarımıza yardım etme olasılığımız daha yüksek. Bu eğilime homofili denir ve araştırmalar bunun işte ve kişisel yaşamlarımızda etki yaratma yeteneğimizi önemli ölçüde sınırladığını gösteriyor. Sadece bizim gibi olanlara yardım etmeye istekliysek, o zaman meslektaşlarımızın çoğunu ihmal ederiz.
Özel bir araştırma firmasının yayınlanan 2009 tarihli bir araştırması, insanların, ekip üyelerinin benzer cinsiyete veya eğitim düzeyine sahip olduğu çalışma gruplarında daha yararlı olduğunu buldu. Farklı gruplardaki ekip üyelerinin, iş sorunları olan başkalarına yardım etme, başkalarına karşı gerçek bir ilgi ve nezaket gösterme veya yeni ekip üyelerinin rollerine yerleşmelerine gönüllü olarak yardımcı olma konusunda kendi yollarından sapmaları daha az olasıydı.
Yine farklı bir araştırmada yayınlanan raporda, homofili’nin online platformlarda ve sanal çalışma gruplarında bile var olduğunu buldu. Çalışma aynı zamanda bu eğilimin kökeni hakkında da fikir vermektedir. Binlerce yıl önce, kendimiz gibi başkalarıyla bir araya gelirsek hayatta kalma olasılığımız daha yüksekti. Bu hayatta kalma zihniyeti, atalarımız savaşan kabilelerle savaşırken ve kıt kaynaklar için rekabet ederken önemliydi. Ancak bugün, farklı bir grup insanla etkili bir şekilde çalışma yeteneğimizi önemli ölçüde engelleyebilir.
Küresel ekonomimizde, bizden ne kadar farklı olduklarına bakılmaksızın, ihtiyacı olan herkese yardım eli uzatmaya istekliysek, başarılı olma ihtimalimiz çok daha yüksek. Neyse ki, içinizdeki homofilik eğilimleri tanımak, onu aşmak için atılmış bir adımdır. Size benzer birine yardım teklif etme olasılığınızın daha yüksek olduğunu bildiğinizde, tam tersini yapmayı seçebilirsiniz.
İş Yerinde Neden Yardım Etmelisiniz?
Meslektaşlarınıza yardım eli uzatmanın birçok faydası vardır. Neymiş bu faydalar gelin birlikte göz atalım.
1. İtibarınızı Artırır
Birincisi, bir yardımcı olarak tanınmak itibarınızı güçlendirebilir ve önemli projeler üzerinde çalışmak için yeni fırsatlar açabilir. Sürekli olarak başkalarına yardım ettiğinizde, insanlar sizi takımlarında ister.
Ayrıca, insanlar arasında iyi niyet oluşturduğu için daha olumlu bir çalışma kültürü yaratılmasına da yardımcı olursunuz. Birine yardım ettiğinizde, aynı şeyi başka biri için yapmak için ilham alırlar. Ve çok fazla işyerinin zehirli olduğu bir dünyada, patronunuz, iş arkadaşlarınızın ruh halleri üzerindeki olumlu etkileri kesinlikle fark edecek ve takdir edecektir.
2. Liderlik Becerilerinizi Gösterir
Liderlik rolündeyseniz, ekibinizdeki homofilik eğilimlerle mücadele etmek önemlidir. Bir proje için gruplar oluştururken, cinsiyet, yaş, ırk, etnik köken, eğitim düzeyi ve beceri düzeylerinin bir karışımını oluşturmak için mümkün olduğunca çeşitlendirmeye çalışın.
Ayrıca, ekip üyelerini ve liderlik rollerini döndürmeye, diğer kişilerin gruba katılmalarına veya geçici olarak gruba liderlik etmesine yardımcı olabilir. Bu, yeni fikirleri teşvik etmeye ve farklı bakış açılarını teşvik etmeye yardımcı olabilir.
Bu adımlar daha etkili, çeşitli ekiplere yol açabilir ve şirketiniz bunun yarattığı katma değeri takdir edecektir. Ayrıca liderlik becerilerinizi patronunuza ve diğer üst düzey yöneticilere gösterir. Bunların her ikisi de, özellikle zorlu projeler veya terfi fırsatları ortaya çıktığında, kariyerinize uzun vadede fayda sağlayabilir.
3. Performans İncelemelerinizi İyileştirir
Yardım etmek, daha iyi bir performans incelemesine yol açmaya da yardımcı olabilir. Uzman psikologlar tarafından yayınlanan bir araştırma, yöneticilerin çalışanları derecelendirirken ve kimi ödüllendireceklerine karar verirken sürekli olarak yüksek örgütsel vatandaşlık davranışlarını dikkate aldığını buldu.
Yüksek örgütsel vatandaşlık, rolünüz için kritik veya gerekli olmasa da ekibinize ve şirketinize fayda sağlayan eylemler veya inançlardır. Önemli bir projeyi bitirmek için geç kalmak, ekibinizin güvenli bir şekilde çalıştığından ve şirket kurallarına bağlı kaldığından emin olmak ve sürekli olarak hevesli olmak, yüksek örgütsel vatandaşlık örnekleridir.
4. İş Fırsatlarına Yol Açar
Yardım etmek aynı zamanda finansal faydalar da sağlayabilir. Yeni bir iş için zam, terfi veya görüşme talep etme zamanı geldiğinde, yardım ettiğiniz meslektaşlarınız sıkı çalışmanız veya gönüllü referanslarınız hakkında referans vermekten mutluluk duyacaktır.
Ayrıca, radarlarına rastlayan diğer şirketlerdeki fırsatlar için sizi önermeye daha istekli olacaklardır. Bir yardımcı olarak tanındığınızda, profesyonel ve sosyal ağınız, tanıdıklarına sizin için kefil olmak konusunda rahat hisseder. Bir havuzdaki dalgalar gibi, birkaç yardım eylemi, yolun aşağısında birçok fırsata yol açabilir.
5. Size Çok Değerli Yeni Beceriler Öğretir
Bir meslektaşınıza bir görevde yardım etmek, sizi başka türlü maruz kalmayabileceğiniz öğrenme fırsatlarına açar. Buna harika bir örnek olarak, Türkiye’de de mağazaları bulunan Cinnabon markasının CEO’su Kat Cole gösterebiliriz.
Cole, gençken bir restoranda çalışmaya başladı. İhtiyaç duyulan her yerde yardıma koşan bir insandı. Aşçı işi bıraktığında Cole mutfağa gitti ve restorandaki her yemeği hazırlamayı öğrendi. Yönetici işi bıraktığında, vardiyayı nasıl çalıştıracağını öğrendi.
19 yaşına geldiğinde, Cole restoranda her pozisyonda çalıştı ve şirket, ilk restoranlarını açmalarına yardımcı olmak için onu Avustralya’ya davet etti. Dereceye sahip diğer pek çok aday bu fırsat için yarışıyordu, ancak çok azı Cole’un uygulamalı deneyimiyle boy ölçüşebilirdi. Tüm bu pozisyonlar için gönüllü olarak, kariyerine doğrudan fayda sağlayan paha biçilmez bilgi ve becerileri hızla edindi.
Avustralya’ya taşınmasından sonraki bir yıl içinde Cole, kurumsal eğitimin başındaydı. Sonunda kurumsal merdiveni tırmandı ve 35 yaşında Cinnabon’un CEO’su oldu.
Başkalarına yardım ettiğinizde, her zaman yeni beceriler öğrenirsiniz ve çok çeşitli görevleri yaparken daha fazla deneyim kazanırsınız. Ve bu, zaman içinde kariyeriniz için büyük kazançlar sağlayabilir.
6. Daha Uzun Vadeli Başarı Sağlar
Birçok insan, kendi işlerinde geri kalmaktan korktukları için başkalarına yardım etmekten çekinirler. Bu korku anlaşılabilir. Çoğu insanın makul bir şekilde bir günde bitirebileceğinden çok daha fazla işi vardır.
Bununla birlikte, uzun vadede yardım etmeye daha istekli olan insanlar, yapmayanlara göre daha fazlasını başarırlar ve daha fazla kazanırlar. Avrupa’da en çok satan “Give and Take” kitabının yazarı araştırmacı Adam Grant bir makalesinde, işte sürekli olarak yardım etmenin, buna “vermek” adını verdiği, kısa vadede verimsiz, ancak uzun vadede şaşırtıcı derecede faydalı olduğunu belirtiyor.
Grant, satış endüstrisindeki “vericilerin” uzun vadeli sonuçlarını inceledi. İlk başta, bu kişiler en düşük geliri elde ettiler. Sıklıkla müşterilerinin ihtiyaçlarını kendi satış hedeflerinin ve diğer performans ölçütlerinin üzerine koyarlar. Yine de bir yıl sonra, verenler en yüksek satış gelirine sahipti, belki de müşterilerin onlardan tekrar tekrar satın almaya istekli oldukları kadar çok iyi niyet ürettikleri içindi.
İş Yerinde Yardım Etmemeniz Gerektiği Durumlar
Bir meslektaşınıza yardım eli uzatmak neredeyse her zaman iyi bir fikirdir. Bununla birlikte, bir yardım teklif ederken iki kez düşünmek isteyebileceğiniz veya en azından teklifi nasıl söylediğinize dikkat etmek isteyebileceğiniz birkaç zaman vardır.
Meslektaşınız Yardım İstemediğinde
Psikologlar tarafından 2019 tarihli bir araştırma, insanların işyerinde yardımcı olmasının iki temel yolunu ve her birinin farklı faydalarını inceledi. Proaktif yardım, iş arkadaşınız istemediğinde yardım sunmaktır. Reaktif yardım, istendiğinde yardım etmektir.
Çalışma, reaktif yardımcıların proaktif yardımcılardan daha fazla minnettarlık aldıklarını buldu. Tepkisel yardımcılar ayrıca işte daha büyük bir etki yarattıklarını hissettiler ve bu nedenle ertesi gün işlerine daha fazla bağlı hissettiler. Bu olumlu duygular, iş yerinde daha yüksek üretkenliğe ve daha büyük bir mutluluk duygusuna yol açabilir.
Proaktif yardımcılar için durum böyle değildi. Proaktif yardımcılar daha az minnettarlık aldı ve bu nedenle artan bağlılığa yol açan aynı psikolojik faydaları deneyimlemedi. Bunun için olası bir teori, proaktif yardımcıların “sınırlarını aşıyor” olarak görülebilmesidir. Başka bir deyişle, yardıma ihtiyacı olan kişi, yardımcının kendisini zayıf veya yetersiz gördüğünü düşünebilir, bu nedenle yardım teklifi için daha az minnettar olurlar.
Proaktif bir yardımcıysanız, iş arkadaşlarınız sizi meşgul biri, mikro yönetici veya her şeyi bilen biri olarak görmeye başlayabilir. Bu nedenle, işte yardımcı olmak önemli olsa da, bunu nasıl yaptığınıza dikkat etmek de önemlidir.
Bunun Yerine Ne Yapmalı
Yardım istemeyen, mücadele eden bir iş arkadaşı görürseniz, müdahaleci olmadan bunu teklif etmenin yolları vardır. Bir çözüm sağlamak yerine, onlara sorunu kendi başlarına çözmeleri için gerekli araçları veya bilgileri verin. Örneğin, onları departmanda veya şirkette kendilerine tavsiyede bulunabilecek başka biriyle bağlantı kurmalarına yardımcı olabilecek veya önerebilecek bir kitap veya web sitesine yönlendirin.
Ya da basitçe, “İhtiyacın olursa sana yardım etmeye hazırım” diyebilir ve bu şekilde bırakabilirsin. Eğer gerçekten yardımını istiyorlarsa, seni aramaya gelecekler.
Tükenmiş Hissettiğinizde
Yardım etmenin bir dezavantajı, başkalarına ne kadar çok yardım ederseniz, o kadar tükenmiş hissetmenizdir. Özel bir üniversitenin işletme profesörü tarafından yapılan araştırmasında, çalışanların başkalarına ne kadar çok yardım ederse, o kadar tükenmiş hissettiklerini buldu. Bu tükenme, azalan irade ve odaklanma, duyguları yönetmede zorluk ve zor görevler üzerinde çalışmak için daha az ısrar olarak kendini gösterdi.
Başka birine yardım teklif etmeden önce kendi iş yükünüzü ve enerji seviyenizi değerlendirin. Zaten gömülüyseniz ve bir meslektaşınıza yardım etmek için bir saat harcarsanız, daha sonra nasıl hissedeceksiniz? Bir meslektaşınıza yardım ettiğiniz için kendinizi iyi hissedebilirsiniz, ancak aynı zamanda başlangıçta olduğundan daha geride ve yorgun olduğunuz için kırgın da hissedebilirsiniz.
Elinizde çok fazla şey varken bir iş arkadaşınıza yardım etmek, üretkenliğinizi de zedeleyebilir ve önemli performans hedeflerini kaçırmanıza neden olabilir. Kendi işinizde çok geride kalırsanız, patronunuzla başınızı belaya sokabilir.
Bunun Yerine Ne Yapmalı
Gerçekten yardım etmek istiyorsanız ancak kendi görevlerinizle bunalmışsanız, uzmanlar daha sonra yardım teklifinde bulunmanızı önerir. Örneğin, günün sonunda, haftanın sonunda veya o gün için en önemli hedeflerinizi veya görevlerinizi tamamladığınızda yardım teklifinde bulunabilirsiniz.
İş Yerinde Nasıl Daha Fazla Yardımcı Olabilirsiniz?
İş yerinde daha fazla yardım etmek istiyorsunuz ve işe koyulmak için zamanınız ve enerjiniz varsa, ne yapabilirsiniz?
1. Yardım İsteyin
İş yerinde daha fazla yardımcı olmanın bir yolu, ihtiyacınız olduğunda yardım istemektir. Kulağa paradoksal gelebilir, ancak reaktif yardımcıların meslektaşlarına yardım etmekten, ertesi gün daha fazla minnettarlık hissetmek ve işe daha fazla bağlılık duymak gibi birçok fayda sağladığını unutmayın.
Bir meslektaşınızdan yardım istediğinizde, onlara bu avantajlardan yararlanma fırsatı verirsiniz. Buna karşılık, gelecekte sizden yardım istemeye daha istekli olurlar. Yardım istemek aynı zamanda diğerlerine savunmasız ve alçakgönüllü olmaya istekli olduğunuzu gösterir ve bu da profesyonel itibarınıza fayda sağlar.
2. Dinlemek
İyi bir dinleyici olmak birkaç yönden fayda sağlar. İlk olarak, dinlemek, mücadele eden bir meslektaşınıza en iyi nasıl yardım edeceğinizi belirlemenizi sağlar. Satır aralarını okumanızı ve diğer kişinin gerçekten neye ihtiyacı olduğunu anlamanızı sağlar. Örneğin, sıkı bir son teslim tarihine iş yetiştirmeye çalışan bir iş arkadaşının raporuyla ilgili yardıma ihtiyacı olmayabilir. Ancak dinleyerek, çalışmaya devam edebilmesi için öğle yemeğini alacak birine ihtiyacı olduğunu anlayabilirsiniz. “Birkaç dakika sonra öğle yemeği için dışarı çıkıyorum. İstediğin bir şey varsa alabilirim?”
İkincisi, stresli veya duygusal olarak bitkin hisseden meslektaşlar, bir dakikalığına dışarı çıkma fırsatını takdir ederler. Durumlarını dinlediğinizi ve empati kurduğunuzu gösterin. Telefonunuzu bırakın ve bilgisayardan uzağa bakın. Göz temasını sürdürün ve dikkat ettiğinizi göstermek için söylediklerini tekrar edin. Örneğin, “Yani, anladığım kadarıyla kulağa şöyle geliyor …” diyebilirsiniz. Onların sorununu çözmeye çalışmayın; onlara kulak verin ve birkaç dakikanızı ayırın.
3. Tehlike Sinyallerini Arayın
Birçok insan için yardım istemek zordur. İş yerinde boğulan bir meslektaş bile, zayıf görünmek ya da işini yapamayacak gibi görünmek istemediği için tek kelime bile etmeyebilir. Kişisel yaşamında zor zamanlar geçiren biri, onu dinleyen bir kulak için çaresiz olabilir, ancak nasıl yardım isteyeceğinden emin olmayabilir.
Artan devamsızlıklar, kaçırılan teslim tarihleri veya gecikmeler gibi bir meslektaşınızın başının belada olduğuna dair işaretler arayın. Ayrıca normalde arkadaş canlısı ve rahat olan birinin içine kapanması veya sinirlenmesi gibi davranış değişikliklerine de bakın.
Sıkıntı belirtileri fark ettiğinizde, yardım teklif etmek için doğru zamanı bekleyin veya kulak misafiri olun. İkinizin yalnız olduğundan emin olun ve davranışlarının temel nedenini sormayın. Ne de olsa, yardım etmek istiyorsun, amacın onların kişisel hayatına karışmak değil.
Teklifinizi, bu duyguların arkasında ne olduğuna dair bir varsayıma değil, görebildiklerinize dayanarak söyleyin. Örneğin, “Son zamanlarda grup öğle yemeğimizi kaçırdığınızı fark ettim. Sana yardım edebileceğim bir şey var mı?”
Son Tavsiyelerimiz
Sir Winston Churchill’ın çok değerli bir sözü var: “Aldıklarımızla geçimimizi sağlıyoruz. Verdiklerimizle bir hayat kurarız.”
İş yerinde bir yardım eli sunmak birçok yönden işe yarar. Bu günlerde şiddetle ihtiyaç duyulan daha olumlu bir çalışma kültürü yaratmaya yardımcı oluyorsunuz. Başka birine yardım etmenin psikolojik faydalarını elde edersiniz. Ve bir gün karşılığında yardım alma olasılığınızı artırırsınız.
Meslektaşlarınıza yardım etmek, mesleki itibarınızı da güçlendirir. İyi liderler, başkalarına yardım etmek için kendi yollarından çıkan takım oyuncularını işe almak ister. Küçücük bir nezaket hareketinin yolda nasıl karşılığını bulacağını ya da hangi kapıları açabileceğini asla bilemezsiniz.
