Stereotipler faydalı olabilir ve hatta bazen hayat kurtarabilir. Örneğin, başıboş köpeklerin kesinlikle insanlara saldıracağı inancı, kişiyi dikkatli olmaya ve beraberinde biber gazı almaya zorlayabilir. “Sibirya sağlığı” gibi kalbimizi ısıtan tamamlayıcı tavırlarda var. Ancak sinir bozucu ama oldukça zararsız stereotipler de var, erkeklerin mavi, kızların pembe giyinmesi gibi.
Ancak yine de birçok klişe, insanların hayatlarını olumsuz etkiledi. Bu makalemizde eski nesillerden günümüze kadar gelmiş olan kalıplaşmış 5 yargıdan ve bu yargıların olumlu, olumsuz etkilerinden bahsedeceğiz.
1. Yaşlılara Saygı Duyulmalıdır
Yaşa saygı, çevremizdeki dünya hakkında tek bilgi kaynağının eski neslin olduğu ilkel zamanlardan kaynaklanır. Şimdi, bu tür çok sayıda kaynak var ve dünya o kadar hızlı değişiyor ki, önceki nesillerin deneyimleri anında modası geçmiş hale gelebiliyor. Ve bugün, torununa örgü örmeyi öğreten büyük anne değil, büyük annesine aletleri nasıl kullanacağını ve nasıl bir blog kuracağını gösteren torunları var.
Bu, yaşlı insanlara aşağılayıcı veya küçümseyici muamele edilmesi gerektiği anlamına gelmez. Kaç yaşında olursa olsun herkes kibar bir tavırla karşılanmayı hak eder, ancak saygı yaşa değil, amellere dayanmalıdır. Örneğin, akrabalarını, komşularını ve hatta hayvanlarını rahatsız eden tartışmacı emekli bir kişi, bu kadar saygıyı hak etmeyebilir. Aslında, huzur evinde gönüllü olan bir genç çok daha fazla saygıyı hak ediyor.
Yaşlı insanlara zorunlu saygı hakkındaki klişe de tehlikeli olabilir. Bu yaklaşımı kafasına takan küçük bir çocuk, bir yetişkini, bir yabancıyı bile reddedemeyecektir. Bu, çocuğa ne söylerse söylesin, çocuğun güvenle bir yabancıyla gideceği anlamına gelir, çünkü onların zihninde tüm yaşlı insanlar saygıyı hak ediyor ve ne derlerse yapılması gerekmektedir.
2. İlişkiler Sıkı Çalışma Gerektirir
Psikologlar, aile ve sevginin bir çalışma ya da savaş yeri olmadığını söylüyor. Burada kendini feda etmek zorunda değilsin. Sağlıklı bir ilişkide ortaklar rakip değildir, aynı ekibin üyeleridir. Aralarında çatışmalar olabilir, ancak her iki taraf da bunları çözmeye hazır olmalıdır. Ve bunun için ilişkiler üzerinde değil, kendin üzerinde çalışmalısın.
Partnerinizle birlikte kendinizi kötü hissediyorsanız ve birlikte geçirdiğiniz zaman size neşe vermiyorsa, görmezden geliniyorsa veya kişi size zarar verdiğini anlamıyorsa, bu sonlandırılması gereken zehirli bir ilişkidir… Bu, partnerinizin kötü olduğu anlamına gelmez, sadece farklı şeyler istediğiniz anlamına gelir, bu yüzden bir takım olamazsınız. Böyle bir birliktelikte rahat olmayacaksınız – ya bir kurban konumunda olacaksınız ya da mantıksız bir şekilde çocuklar yetiştirmeye çalışan bir ebeveyn konumunda olacaksınız.
3. Tembellik Kötüdür
Herkes sınava hazırlanmak yerine önemli şeyleri sonraya erteledi, sabah sporunu es geçti veya ilginç bir kitap okudu. Kural olarak, bu olduktan sonra, kişi kendi tembelliğine kapıldığı için utanç yaşar. Ve tembel insanlara toplumda saygı duyulmaz. Onlar hakkında acımasız şeyler söyleniyor ve insanlar onlara zayıf iradeli diyor.
Ama aslında herkesin zayıf olma hakkı vardır. Tembelliğiniz düzenli bir olay haline gelmediyse, utanılacak bir şey yoktur çünkü vücudunuzu aşırı yüklenmekten korur. Çoğu zaman, biraz dinlendikten sonra, kişi daha üretken hale gelir ve birdenbire karmaşık yaratıcı sorunlara ilginç çözümler bulur. Gerçek şu ki, molalar sırasında, birikmiş verilerin bilinçsizce işlenmesi için kullanılan algoritmalar beynimizde devreye giriyor.
4. Erkek İşi, Kadın İşi
Meslekler hala kadın ve erkek işi olarak ayrılıyor. Kadınların teknoloji konusunda bilgili olmadığına ve erkeklerin empati yeteneğinden yoksun olduğuna inanılıyor, bu nedenle çocuklara ve yaşlılara bakmak onların alanı değil. Ancak Nörobilim, beynin cinsiyetten bağımsız olduğunu kanıtladı.
Beynimiz yaşadığımız hayatı yansıtır. Bir çocuğa bir LEGO seti sunulursa ve o sürekli ondan bir şeyler tasarlarsa, büyük olasılıkla yetenekli bir mühendis olacaktır. Bir kıza oyuncak bebek verilirse ve ona evde kalıyormuş gibi davranması öğretilirse, beyni buna uyum sağlar. Çocuklarımıza toplumsal cinsiyet tutumlarını kendimiz programlıyoruz ve onlara belirli bir mesleğe yönelik herhangi bir eğilimi belirleyen beyinleri değil.
Diplomalı bir kadın yazılım mühendisi olarak işe gidiyorsa ve bir erkek ilkokul öğretmeni olarak işe gidiyorsa, beyinlerinin faaliyet alanlarına çoktan başarılı bir şekilde adapte olduğu anlamına gelir. Bununla birlikte, klişeler nedeniyle, ikisi de işsiz kalma riski altındadır.
5. Kadınlar Dedikodu Yapmayı Sever
Pek çok insan, kadın gruplarının dedikodu ve entrika dolu olduğundan emindir ve kadınlar sadece meslektaşlarını parçalara ayırmak için işe giderler. Bu klişe, genellikle işe girmeye çalışan kadınlara karşı düşünülür.
Bununla birlikte, bilim adamları, cinsiyetten bağımsız olarak herkesin aynı şekilde dedikodu yaptığını ve insanların buna çok fazla zaman harcamadığını gösteren bir deney yaptılar – dedikodu tüm konuşmaların yalnızca yaklaşık %14’ünü oluşturuyor. Aynı zamanda, kadınların dedikoduları çoğunlukla iyiliksever veya tarafsızdır, erkeklerin dedikoduları olumsuzdur.
Ek olarak, yaygın inanışın aksine, yaşlılar gençlere göre daha az dedikodu yapar. Ve genellikle birisini olumlu, gençler ise olumsuz bir şekilde tartışırlar.
